Aşılara virüs karıştı! Bakanlıktan açıklama geldi

Aşılar karıştı virüslü hayvanların etleri piyasaya sürüldü
Hayvancılıkta aşıların karışmasıyla BVD hastalığı patlak verdi. Hastalanan hayvanların ölmeden kesilerek piyasaya sürüldüğü iddia edildi.

Tarım Bakanlığı’nın sır gibi sakladığı gerçek ortaya çıktı

Milli Gazete’nin haberine göre, sığırlarda ilkbahar aylarında vurulan ve bakanlığın zorunlu aşılarından olan çiçek aşısına BVD virüsü karıştı. Çiçek aşısı ile birlikte vurulan BVD virüsü, büyükbaş hayvanları hastalandırarak öldürürken, aşı skandalının ülke hayvancılığında derin yaralar açmasından endişe ediliyor. Tarım Bakanlığı, aşı skandalına karşı kırmızı alarma geçerken, skandalın kamuoyu tarafından bilinmemesi için bütün çalışmalar gizlilikle yürütülüyor.

Tarım ve Orman Bakanlığının programlı aşılarından olan çiçek aşısının içine başka bir aşının virüsü karıştı. Aşının yapıldığı hayvanlarda ishal ve solunum güçlüğü hızla yayılırken, Bakanlık gelen şikayetler üzerine aşılamayı 81 ilde ikinci bir emre kadar durdurdu.

Yapılan analizlerde çiçek aşısının içine BVD virüsünün karıştığı tespit edilirken, söz konusu BVD karışımlı aşıların hangi seride ve hangi illerde yapıldığı tespit edilmeye çalışılıyor. Bakanlıkta konuyla ilgili kriz masası oluşturulurken, kriz masası çalışmaları çok gizli yürütüyor. Sahada aşılamayı yapan veteriner hekimler de sıkı bir şekilde uyarılırken, aşı skandalının kesinlikle kamuoyu tarafından duyulması istenmiyor.

İNSAN SAĞLIĞI İÇİN TEHLİKE

Söz konusu aşı skandalından dolayı aşırı derecede ishal ve solunum yetmezliğine neden olan ve acil kesilen hayvanların etleri antibiyotik tedavisi uygulanmadı ise insan sağlığı için tehlikeli görülmüyor ancak antibiyotik tedavisi uygulayıp da acil kesilen hayvanların etleri insan sağlığı için büyük tehlike oluşturuyor. Söz konusu BVD hastalığından dolayı acil kesilen hayvanlarda antibiyotik tedavisinin uygulanıp uygulanmadığının incelenmesi konusunda büyük bir soru işareti bulunuyor.

BAKANLIKTAN AÇIKLAMA
Haberin gündeme gelmesi üzerine Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nden yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, bakanlığın, hayvan sağlığından ve veteriner hizmetlerinden sorumlu olduğu belirtildi. Her yönüyle stratejik bir sektör olan hayvancılığa gereken önemin verildiği belirtilen açıklamada, hayvan hastalıklarının kontrol altına alınması, gıda güvenilirliği ve halk sağlığının korunması amacıyla yapılan çalışmaların titizlikle yürütüldüğü belirtildi. Bu kapsamda, LSD’ye karşı programlı olarak her yıl ülkedeki tüm sığır varlığının aşılandığı belirtilerek, “Ülkemizde hayvan sağlığında kullanılan aşılar GMP (İyi Üretim Uygulamaları) standartlarında Avrupa Farmakopesi gerekliliklerine uygun üretilmekte ve kalite kontrol testlerinden geçerek piyasaya arz edilmektedir. İl müdürlüklerimiz tarafından LSD aşılamalarından sonra aşı uygulanan bazı hayvanlarda ‘istenmeyen etki bildirimi’ yapılmıştır. Tedbir amacıyla söz konusu aşıların kullanımı durdurulmuştur. Konunun araştırılması için aşının üretim yerinden ve sahadan alınan numuneler analiz için Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsüne gönderilmiştir. Analiz çalışmaları devam etmektedir” denildi.

TARIM BAKANLIĞI SESSİZ SEDASIZ TAZMİNAT YÖNETMELİĞİNİ DEĞİŞTİRDİ

Tarım Bakanlığı BVD hastalığına karşı sessiz sedasız hayvan hastalıklarında tazminat yönetmeliğini değiştirmesi dikkat çekti. Bugüne kadar sığırların nodüler ekzantemi yani BVD hastalığında tazminat ödenmesi için laboratuvar analiz şartı bulunurken, 8 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu hastalığa karşı ödenecek tazminatlar için laboratuvar analiz şartı kaldırılarak sadece veteriner hekimlerin inisiyatifine bırakıldı.

Bakanlığın burada laboratuvar analiz şartını kaldırması, aşı skandalının ülke hayvancılığına verdiği zararın boyutunun kamuoyuna yansımasının önüne geçmek hem de yoğun bir şekilde yaşanan hayvan ölümlerinden dolayı çiftçinin zararının hemen tanzim edilmek istenmesinden dolayı yapıldığı şeklinde yorumlandı.

‘UYGUNSUZ AŞILARIN KULLANIMINA İZİN VERİLMEMEKTE’

Bakanlığın her yıl sığır, koyun ve keçilere yaklaşık 85 milyon doz programlı aşı uyguladığı belirtilerek, “Yaklaşık 6 milyon doz LSD aşısı 2022 yılında uygulanmıştır. Bunların sadece 106 tanesinde istenmeyen etki bildirimi yapılmıştır. Tüm aşılamalarda aşı kaynaklı bir problem tespit edildiğinde tazminat ödemesi yapılmaktadır. Bakanlığımız 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında 13 hayvan hastalığına tazminat ödemesi yapmaktadır. 08.04.2022 tarihli Hayvan Hastalıklarında Tazminat Yönetmeliğinde tazminatlı hastalıklar listesinde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Aksine bu iş ve işlemler hayvan sahibi lehine kolaylaştırılmıştır. Antibiyotik uygulaması yapılan hayvanlara mevzuat çerçevesinde işlem yapılmaktadır. Bu nedenle insan sağlığı için tehlike oluşturacak bir durum söz konusu değildir. Bakanlığımız hayvan sağlığını riske edecek herhangi bir uygulamaya müsaade etmemektedir. Uygunsuzluk tespit edilen aşıların hayvan sağlığında kullanımına asla izin verilmemektedir” ifadesine yer verildi.

HAYVANCILIĞA AÇACAĞI YARANIN BOYUTU BİLİNMİYOR

Aşı skandalının ülke hayvancılığında açacağı yaranın boyutu şimdiden bilinmezken, bu durum Bakanlığı kırmızı alarm durumuna geçirdi. Şanlıurfa merkezli firmadan alınan çiçek aşılarında yaşanan BVD karışımının nasıl gerçekleştiği de sıkı bir inceleme ile bulunmaya çalışılırken, yaşanan skandalda bir kasıt olup olmadığı tespit edilmeye çalışılıyor.

AŞILAR NASIL KARIŞTI

Söz konusu çiçek aşısı, Türkiye’de ikisi özel sektör birisi de Bakanlığa bağlı Pendik Veteriner Enstitüsü olmak üzere 3 yerde üretiliyor. Bakanlığa bağlı Pendik Veteriner Enstitüsü, talebi karşılayamadığı için özel sektörün ürettiği çiçek aşıları da kullanılıyor. Söz konusu karışım skandalı Şanlıurfa merkezli özel sektörden alınan aşılarda yaşanırken, firmadan alınan bütün çiçek aşıları seri numarasına göre incelenerek BVD karışımlı çıkan aşıların hangi illerde kullanıldığı tespit edilmeye çalışılıyor.

BVD-MD VİRÜSÜ NEDİR?

Bovine Viral Diarrhea- Mukozal Hastalığı (BVD-MD), sığırların tüm yaş gruplarında, çoğunlukla sporadik olarak meydana gelen viral bir hastalığıdır. En fazla etkilenen yaş grubu 3-8 aylıklardır. Etken Flaviviridae familyasının Pestivirüs alt grubunda yer almakta olup, Avrupa domuz vebası ve koyunların Border Diseases virüsü ile yakın ilişki içersindedir. Mukozal Hastalığı (MD), nonsitopatik BVDV ile persiste enfekte, immuntoleranslı ve seronegatif hayvanların sitopatik BVDV ile enfekte olmaları durumunda oluşur. Hastalık özellikle 6 aylıktan 2 yaşına kadar olan hayvanlarda görülür ve ölümle sonuçlanır.

HAYVANLAR NASIL ENFEKTE OLUR?

Bulaşma genellikle BVDV ile persiste ya da geçici olarak enfekte hayvanlarla direkt veya indirekt temas sonucu meydana gelmektedir. Enfekte hayvanlara ait kan, burun akıntısı, gözyaşı, sperma, süt, idrar, gaita, uterus akıntıları ve yavru zarları ile virüs saçılabilmektedir. İndirect bulaşmada da yem, içme suları ve taşıt araçları rol oynar. Gaita ile virüs saçılımı aylarca devam eder.