Güneş fırtınası Dünya'yı vuracak!

GÜNEŞ FIRTINASI DÜNYA'YI VURMAK ÜZERE
Güneş'ten yayılan çok miktarda plazmanın bugün Dünya'ya ulaşması bekleniyor. NASA verilerini inceleyen uzmanlar telefonlar ve uyduların Güneş Fırtınası nedeniyle zarar görebileceği uyarısını yaptı.

AMERİKAN Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) bir hafta içinde Güneş yüzeyinde ikinci bir kara leke tespit etti. Yaklaşık 20 Dünya büyüklüğündeki “koronal delik” olarak adlandırılan bu kara leke, gezegenimiz açısından tehlike arz etmese de Dünya üzerinde bazı etkilere sahip olabilir.

UYDUYU ETKİLEYEBİLİR
NASA’nın önceki gün saptadığı koronal delik, Güneş’in manyetik alanının uzaya saçılmasıyla oluşan bir yapı. NASA’nın gözlemlediği bu kara lekenin gezegenimize doğru saatte 2.8 milyon kilometrehızla hareket eden bir Güneş rüzgârı oluşturacağı bekleniyor. Yarın Dünya’ya ulaşması öngörülen rüzgârların, gezegenin manyetik alanını ve buna bağlı olarak uydu bağlantılarıyla teknolojik altyapıyı etkileyebileceğinden endişe ediliyor.

BİR HAFTADA İKİNCİ
NASA’nın bir haftada gözlemlediği ikinci koronal delik oldu. İlki 23 Mart tarihinde tespit edilmiş ve ABD’nin Arizona eyaletinin güneyinde aurora’lar oluşturmuştu. Güneş Fırtınası Dünya için direkt bir tehdit unsuru oluşturmasa da, ne kadar güçlü olduğuna bağlı olarak uydulara, enerji hatlarına, elektronik altyapıya, internet ve GPS koordinatlarına zarar verebilir. Belirli sürelerle ortaya çıkan güneş fırtınaları gökyüzünde mor ve yeşil renkli aurora’lar oluşturuyor.

GÜNEŞ FIRTINASI NEDİR? 
Jeomanyetik fırtına ya da bilenen ismiyle Güneş fırtınası, Dünya'nın manyetik alanıyla etkileşime giren bir güneş rüzgarı şok dalgası ve veya manyetik alan bulutunun neden olduğu, Dünya'nın manyetosferinin geçici olarak bozulması olayıdır. Güneş yüzeyindeki koyu renkli "güneş lekeleri"nde, Güneş'in manyetik alanında oluşan bir nevi kısa devre sonucu ışın ve plazma patlamaları meydana gelir. Bu patlamalar sonucu röntgen veya ultraviyole gibi ışınlar yayılmaktadır. Uzmanlar, büyük bir patlamanın ise milyarlarca ton maddeyi uzayın milyonlarca kilometre derinliğine saçabileceğini belirtiyor.

GÜNEŞ FIRTINASI ETKİLERİ NELERDİR? 
Güneş fırtınaları haberleşme ve GPS uydularının çalışmalarını, kutuplara yakın bölgelere sefer yapan uçaklarla telsiz bağlantılarını olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, şiddetli bir fırtınanın Dünya'daki elektrik ve iletişim ağlarını bile çökertebileceğini kaydediyor. Ancak Dünya'ya yaklaşmakta olan Güneş fırtınası orta derecede bir kuvvete sahip. Bu nedenle cihazların fazla etkilenmesi beklenmiyor.

1859 GÜNEŞ FIRTINASI: CARRINGTON OLAYI 
Carrington Olayı olarak da bilinen 1859 güneş fırtınası, 1859'da solar döngü 10 sırasında yaşanmış güçlü bir jeomanyetik güneş fırtınasıdır. "Beyaz ışık parlaması" olarak da isimlendirilen olay İngiliz gökbilimci Richard Carrington ve Richard Hodgson tarafından gözlemlendi. 28 Ağustos 1859'dan 2 Eylül 1859'a kadar, Güneş'te sayısız güneş lekeleri gözlemlendi. 1 Eylül'de öğle vaktinden önce, Richard Carrington ve Richard Hodgson adlı İngiliz asıllı amatör astronomlar, ilk solar alevin gözlemlerini yaptılar. Dünya'ya gelmesi 17.6 saat alırken büyük bir koronal kütle ejeksiyonunun (CME) direkt olarak Dünya'ya gelmesine sebep oldu.

İngiliz astronomlar tarafından kaydedilen olay İskoçya, Avustralya ve Karayipler başkta olmak üzere dünyanın farklı yerlerinde kayda geçildi. Dünya'nın manyetosferini etkileyen olayan şimdiye kadar bilinen, en güçlü solar fırtınayı tetikledi. Fırtına sırasında, güçlü auroral görüntüler belirdiği, gökyüzünde büyük bir aydınlama yaşandığı ve telgraf sistemlerinde büyük hasara uğradığı kayıtlara geçti.

Haziran 2013'te, Lloyd's of London ve Amerika'daki Atmospheric and Environmental Research'den (AER) ek bir grup araştırmacı, Carrington Olayı'ndan alınan bu verileri, dünya ekonomisinin ne kadar etkilendiğini hesaplamak için kullandılar ve zararı 2.6 trilyon dolar olarak belirlediler.