Mesai saatleri kısalıyor mu?

Son zamanlarda, mesai saatlerine ilişkin olarak birçok çalışan çalışma saatleri kısalacak mı? Mesai saatleri 6 saate mi düşürülecek? soruları internette en çok araştırılan konulardan biri.

Birçok ülkede 8 saat çalışma süresinin azalacağı gündemde ciddi bir şekilde yer ediniyor.

2022 yılında eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in 2022 yılında yapmış olduğu açıklama yeniden sıkça araştırılan bir konu oldu.

ÇALIŞMA SAATLERİ KISALACAK MI?
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, gelişen yeni iş ortamları nedeniyle günlük mesai saatlerinin yeniden ele alınması gerektiğini söylemişti. Bilgin, haftalık 45 saat olan çalışma süresinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirtirken, "Çalışma saatlerini yeniden düzenlemeliyiz. İngiltere'de 6 saat uygulamasına geçildi, 5 saat deneniyor" ifadelerini kullanmıştı.

8 SAATTEN FAZLA ÇALIŞMAK YASAK MI?
İş Kanunu 41/8. maddesi ve Fazla Çalışma Yönetmeliği'nin 5/1. maddesine göre işçinin çalıştırılabileceği fazla mesai süresi yıllık en fazla 270 saattir. Yönetmeliğin 4/3.maddesine göre günlük çalışma süresi 11 saatten fazla olamaz.

FAZLA MESAİ İÇİN PARA YERİNE İZİN KULLANABİLİR MİYİM
İş Kanunu'na göre işveren tatil ve izin günlerinde serbest zaman kullandıramıyor. Çalışan isterse yaptığı günlük çalışma sürelerindeki çalışma için zamlı ücret alabilir ya da serbest zaman kullanabilir. Fazla çalıştığı her saate karşılık 1.5 saati serbest zaman olarak kullanabilir. Bunun için yazılı başvuru zorunluluğu bulunuyor

İŞVEREN ÇALIŞMA SÜRESİNİ BELİRLEYEBİLİR Mİ
Çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtılmasına denkleştirme deniliyor. İşçi ve işverenin anlaşması ile yani iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmeleri ile haftalık çalışma süresi haftanın çalışılan günlerine dağıtılabilir.

Denkleştirme yapılan işyerlerinde 2 aylık süre içinde haftalık çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi  toplu iş sözleşmesiyle 4 aya kadar çıkartılabilir. Turizm sektöründe de bu süre 6 aya kadar uzatılabiliyor.

FAZLA MESAİ ÜCRETİ AYNI TUTARDA MI ÖDENİYOR? 
Çalışılan her bir saat için verilen ücret, normal çalışma brüt ücretinin saat başına düşen miktarı yüzde 50 yükseltilerek ödeniyor. Fazla çalışma ücrete dâhil edilirken, kıdem tazminatında da hesaba katılıyor. İş Kanunu'na göre fazla çalışma için çalışanın onayı gerekiyor.

Fazla çalışma yapmak istemeyen personel daha önce verdiği onayı 30 gün önceden bildirmek kaydıyla geri alabiliyor. Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda 270 saatten fazla olamıyor. Yüksek Yargı kararına göre bu süreyi aşan fazla çalışma ücretinin çalışana ödenmesi gerekiyor.