Vali, Geyve'de Sakarya ve Ali Fuat Paşa'yı anlattı

Sakarya Valisi Geyve'de Sakarya'yı ve Ali Fuat Cebesoy'u anlattı.. Gazetegez bünyesinde Şaban Mergül yönetiminde sosyal medyada yayın yapan Sakarya TV'de Devri Alem Programı Yapımcısı İsmail Kahraman, Sakarya Valisi Ahmet Hamdi Nayir ile Geyve Alifuatpaşa'da görüştü.

Vali, Geyve'de Sakarya ve Ali Fuat Paşa'yı anlattı
11 Ocak 2020 - 23:18 - Güncelleme: 11 Ocak 2020 - 23:26
Sakarya Valisi Geyve'de Sakarya'yı ve Ali Fuat Cebesoy'u anlattı.. Gazetegez bünyesinde Şaban Mergül yönetiminde sosyal medyada yayın yapan Sakarya TV'de Devri Alem Programı Yapımcısı İsmail Kahraman, Sakarya Valisi Ahmet Hamdi Nayir ile Geyve Alifuatpaşa'da görüştü.

İşte o röportajın bir kısmı..

Sakarya Nehri'ndeyiz ve Sakarya Nehri'nden adını alan Sakarya ilimizin değerli valisi Ahmet Hamdi Nayir ile birlikteyiz.

Sizden Sakarya Nehri neyi ifade eder dinlemek isteriz.

-Sakarya Nehri, Türkiye'nin 3. büyük nehri biliyorsunuz. Kızılırmak ve Fırat'tan sonra Sakarya Nehri 3. sırada. Sakarya Nehri olduğu bölgeye bereketini saçmış, ilimize de adını vermiş önemli nehirlerimizden biri. Yalnız bugün değil tarihte de öyle. Civarında kurulan bütün medeniyetlere, bütün yaşanmışlıklara bereketini sunmuş bir nehir. Eskişehir'den çıktığı topraklardan, Ankara'da uğradığı yerlerden, Bilecikten ve Sakarya'ya kadar getirmiş olduğu bereketi en son bizim Karasu ilçemizde Karadeniz'e bırakan bir yer.

Üstad Necip Fazıl, "İnsan bu, su misali akarya, bir yanda akan benim, diğer yanda Sakarya" diyor. Sizleri biz Bilecik'ten tanıyoruz ve Bilecik'ten Sakarya nehrimizin önemli bir kilometre çizgisi şimdi de Sakarya'dasınız. Bize Sakaryamızı, Sakarya ilini bir tanıtın dersek.. Bize Sakarya'yı anlatır mısınız?

- Sakarya, bölgesinde ümit vaadeden illerden biri.. Hem tarımda, hem sanayide, hem de turizmde gerçekten büyük bir potansili olan bir il. Bunda Sakarya Nehri'nin de büyük bir payı var. Sakarya, birçok hususta rüştünü ispat etmiş bir ilimiz. Dediğim gibi tarihten gelen bir tarım medeniyeti var. Sakarya gibi büyük nehirlerin katkısıyla son zamanlarda büyük gelişen bir sanayisi var. Aynı zamanda doğal güzellikleri, gölü, denizi, yaylalarıyla birlikte bir turizm kapasitesi var. Bir milyonu aşkın bir nüfusu var ve büyük yerlere, büyük yol kavşaklarına yakınlığı dolayısıyla da cazibe merkezi bir yer.

Sayın valimin de dediği gibi yol medeniyet, köprüler sadece nehirleri veya kıtaları birbirine bağlamaz. Kültürleri de bir birine bağlar. Evet Sakarya Nehri önemlidir. Üç bin yıllık yazılı Anadolu tarihinde Frig Vadisi, Gordion antik kenti ve özellikle Sakarya Nehri, özellikle Bilecik havzasından müthiş bir medeniyet getirir. Çok önemli bir köprünün hemen yanıbaşındayız, Geyve'deyiz. İpekyolu'nun önemli merkezidir burası ve yolların da kavşak noktasıdır. Sakarya, değerli valim.. Bir sanayi kenti, maviyle, yeşiliyle biraraya gelmiş bir göller kenti dediniz. Turizmde nasıl tanınmak ister Sakaryamız?

- Turizmde farklı cepheleri var, Taraklı ve Geyve gibi yerlerde bir tarih ve kültür turizmimiz var. Buradki köprüde o ayaklardan bir tanesi. Doğa turizmi var, nehirimizde, gölümüzle, denizimizle birlikte ve yaylalarımız var. Sapanca gibi önemli yeşillikleri, güzellikleri olan.. Yüzde 43'ü orman olan bir yeşil alan olması hasabiyle çok büyük özellikleri var. Hem merkezi yönetim hem de yerel yönetimler değişik çalışmalarıyla faaliyetleriyle de burayı daha cazibe merkezi haline getirmek için çalışmalarını devam ettiriyorlar.

Değerli valim Sakarya Meydan Muharebesi, tarihin dönüm noktası, 1683 Viyana çekilmesinin durduğu yer Sakarya Meydan Muharebesi.. Ama Sakarya Meydan Muharebesi nerede yapılıyor, nerede yapıldı dediğimizde hep sizin isminiz söylenir. Hatta çok değişik yerlerde anlatılır ama, bir Polatlı'da, bir Haymana'da özellikle Gordion antik kenti ve Sakarya ile Posuk Irmağı'nın birleştiği yerde.. Biz İçişleri Bakanlığı Prodes Projesi kapsamında Sakarya Meydan Muharebemizin önemi, şehitliklerin tanıtılmasıyla ilgili bir çalışma yaptık. Ve o çalışmada şunu gördük, Sakarya Nehri gerçekten muhteşem. Gordion antik kentinde o üçbin yıllık Kral Midas'ın mezarı, höyükler, yassı höyük.. Bu bölgeye hayat vermiş Sakarya Nehri.. Ve Sakarya Nehri'nin bugün pekçok sorunu var. Gönül isterdiki pırıl pırıl Sakarya Nehri aksın. Sakarya Nehri ile ilgili çok önemli çalışmaları da başlattığınızı öğrendik. Zaten programımızın ismi de Sakarya ve Sakarya'nın binlerce yıllık tarihin aktı Sakarya... Sakarya Nehri ile ilgili neler yapmayı planlıyorsunuz?

- Sakarya, geçmiş olduğu yerlere bir bereket getirdiği kadar, aynı zamanda bir sorumluluk ta yüklüyor. Binlerce yıldır bereketli suyu ile yeşillendiren, buralara kıymet katan bir nehir, bugün istediğimiz ölçüde değil. Maalesef kirlenmiş durumda. Evsel atıklarımızla, sanayi atıklarımızla ve ölçüsüz yapılan tarım ilaçlamaları ve gübrelemelriyle maalesef Sakarya Nehri'miz bir ilgi bekliyor. Bu amaçlada kurulmuş olan yapılarımız var bizim. Sakarya havzasıyla ilgili olarak, bu havzada görev alan bütün illerin valiliklerin, belediyelerin, üniversitelerin katılmış olduğu, ortaklaşa yapmış oldukları bir çalışmalar var. Bu çalışmalar özünde Sakarya Nehri'ne karışan suların arıtılmış olması, Sakarya Nehri civarında yapılan ilaçlamaların ve gübrelemelerin ölçüsünde yapılmasını ve mutlaka dikkat ve itina gösterilmesini istiyor. Bu bizim hem Sakarya'mıza, hem de trahimize karşı bir borcumuz olduğunu düşünüyoruz. Biz, busuyun menbağından çıktığı gibi Karadeniz'e kadar da berrak bir şekilde götürmeyi arzu ediyoruz, gayretler bunun için.

İpekyolu'nda, İpekyolu ile ilgili çalışmalar yapılıyor. İpekyolu ile ilgili Sakarya bölgemizde herhangi bir çalışmamız var mı?

- Biz bu hanlar serisi olan, Ankara'dan başlayıp, Taraklı'dan devam edip, bu bölgeden de geçen yol güzergahlarındaki tarihi eserleri kurtarmaya çalışıyoruz. Restorasyon  çalışmalarımız oradaki tarihi eserlerin günümüzden geleceğe aktarılacak şekilde bakımlarını yapmaya çalışıyoruz. Ve tanıtımını yapmaya çalışıyoruz. Bölgemizdeki Taraklı bu güzergahın en önemli ve kendinde barındırmış olduğu tarihi eserlerle uğrak yerlerden bir tanesi. Dolayısıyla biz bu güzergahı da, bizim kendi ilçelerimize tanıtacak şekilde canlı ve diri tutmaya çalışıyoruz.

Bulunduğumuz Geyve'de önemli bir konuma sahip. Özellikle 1919-20'li yıllar... Kocaeli bölgesi, İzmit, Adapazarı işgal edilir. Önce Yunanlılar, daha sonra İngilizler tarafından işgale uğrar bölge.. Hatta bir müddet mutasarrıflık merkezi, sancak mekezi Geyve'ye taşınır ve yarın da önemli bir vefa günü var burada isterseniz sizin ağzınızdan dinleyelim.

- Evet, Kurtuluş Savaşı'nın önemli noktalarından bir tanesi Sakarya Meydan Muharebesi, sizin de belirttiğiniz gibi halk bu topraklarda biliyor. Biraz daha iç bölgede olmuştur. Ama Kurtuluş Savaşı açısından bakıldığında bu bölge yine çok önemli mücadelelere sahne olmuş. Onlardan bir tanesi de bu bölgeye adını veren Ali Fuat Paşa.. Ali Fuat Paşa, harp okulundan, askeri okuldan Atatürk'ün sınıf arkadaşı, Trablusgarp'te, Balkanlar'da, Birinci Cihan Savaşı'nda önemli katkılarda bulunmuş, önemli özverili mücadelelerde bulunmuş bir büyüğümüz. Aynı zamanda Sivas Kongresi'nde Batı Anadolu'nun bütün Milli Mücadele görevi Ali Fuat Paşa'ya verilmiş. O zaman bu görev verildiğinde 1919 Eylül'ünde Yunan Eskişehir'e kadar gelmiş. Kendi görev aldıktan sonra bu bölgeye yerleşir, Ve Yunan'ın İstanbul'u doğudan musarasına engel olmak için buradan onu kapatacak, bu bölgeyi en uygun yer olarak görür ve gelir, burada konuşlanır. O zaman bu kadar çok kıymet verdiğimiz bir köprü sırf Yunan'ın geçişini engellemek için bizzat Ali Fuat Paşa tarafından yıkılmayı da göze alınır ve Yunan'ın geçişi engellenmiş olur. Bu alan dolayısıyla bizim Kurtuluş Savaşı'nda çok önemli mücadelenin verildiği, fedakarlıkların yapıldığı alanlardan bir tanesidir. Her ne kadar Sakarya Meydan Muharebesi burada yapılmamışsa da topraklarımızda çok büyük özveriyle çalışılmış, gayret gösterilmiş, aynı zamanda Ali Fuat Paşa'nın buraya göstermiş olduğu önem dolayısıyla 1882 doğumlu olan Ali Fuat Paşa, 1968'de vefat ettiğinde kendi vasiyeti üzerine hemen bu köprünün baştarafındaki kabre konur, her sene onu özel olarak ziyaret ederiz, her geçtiğimizde de Fatiha'mızı ihmal etmeyiz.

Röportajın tamamı için izleyebilirsiniz.

 

Bu haber 2480 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum